Tốc độ lọc máu là một chỉ số quan trọng mà bệnh nhân cần quan tâm, vì nó ảnh hưởng tới chất lượng buổi lọc máu, và tương lai sức khỏe sau này về lâu dài
Tốc độ lọc máu được ghi trên máy lọc máu là Blood Flow, đơn vị tính là ml/min (mi-li-lít trên phút)
Tốc độ lọc máu thấp nhất thường gặp để chạy thận có hiệu quả là 180ml/phút
Tốc độ lọc máu trung bình ở các nước trên thê giới: Nhật Bản 200 ml/phút, Châu Âu/Úc/New Zealand 300ml/phút, Mỹ/Canada 400ml/phút
Tốc độ lọc máu tùy thuộc vào chất lượng cầu nối thông động – tĩnh mạch ( gọi tắt là cầu tay ).
Tốc đô thấp khi chất lượng mạch máu thấp ( mạch máu nhỏ do cơ địa tự nhiên sinh ra đã vậy, mạch máu hẹp do xơ vữa mạch máu/ cục máu đông, mạch máu xơ dễ tắc do tuổi già/ bệnh tiểu đường…) hoặc tình trạng tim không khỏe ( suy tim, thiếu máu cơ tim, phì đại cơ tim…)
Tốc độ máu cao khi chất lượng mạch máu cao ( mạch máu lớn tự nhiên ở chủng tộc châu Âu/ châu Phi, lựa chọn mạch máu mổ ban đầu tốt ), tình trạng tim tốt
Để dễ hình dung, hãy tưởng tượng tim như máy bơm nước, mạch máu là ống nước gắn vào máy bơm. Ta dùng hệ thống máy bơm- ống nước này để bơm nước, rửa trôi các chất độc trong cơ thể. Như vậy, nếu nước bơm mạnh ( tốc độ máu cao ) thì rửa mau sạch ( thải chất độc nhiều ), nhưng về lâu dài sẽ tổn hại tuổi thọ của máy bơm ( tim ) hoặc ống nước ( mạch máu ); còn nếu nước bơm yếu ( tốc độ máu thấp ) thì rửa lâu sạch hơn ( thải chất độc ít hơn ), nhưng về lâu dài tuổi thọ của hệ thống bơm ( tim – mạch máu ) được kéo dài hơn.
Kết luận: tốc độ máu cao hay thấp tùy thuộc theo tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe tim – mạch của mỗi bệnh nhân. Mục tiêu của việc lọc máu là thải được càng nhiều chất độc càng tốt, và ảnh hưởng tim – mạch càng ít càng tốt. Để đạt được cân bằng này, đòi hỏi bệnh nhân và bác sĩ điều trị cùng nhau hiểu rõ và điều chỉnh – thăm khám vào mỗi buổi lọc, để thiết lập tốc độ tốt nhất cho bệnh nhân.
Theo kinh nghiệm của người viết, tốc độ phù hợp với người Việt là 200 – 250 ml/phút.
BS. Lê Mai Trung Nghĩa
Nguồn tham khảo:
https://homedialysis.org/news-and-research/blog/228-blood-flow-rate-fistula-integrity-and-optimal-clearance
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19587507/
https://academic.oup.com/ndt/article/17/7/1286/1813177?login=false
https://britishrenal.org/wp-content/uploads/2020/04/SLED-guideline-Roral-Devon.pdf
Comments Facebook